Healthcare may not be as popular as the economy as the world grip into recession. Our ailing healthcare system particularly has been in constant disarray due to persistent negligence by the government as it always receive meager annual budget. It is sad to note that our government is fixated so much on building billion-dollar infrastructure that healthcare is always taken aback. Although we need these infrastructure to advanced economically but it is disappointing to learn that even useless or unnecessary projects are given much importance such that of the ZTE, which many experts says we don’t need it actually. I don’t know why healthcare is not given high priority despite the huge revenues from VAT. It is unfortunate and disheartening to witness the sad state that engulfs our healthcare system. If the government fails to address the problem soon I think our nation will plunge into trouble.
I don’t even saw in TV or read in the news that our government is proposing a healthcare system that will somehow improve the lives of 90 million Filipinos. I am looking forward and hoping high that we can have a better healthcare system that will benefit largely the indigents and impoverish ones. If and only if the government is serious in addressing the problems that plagued the healthcare system it should stop dolling out fat pork barrels to politicians and instead allocate it to health. Unfortunately, our country is so politicized that even the healthcare system is not spared. A system overhaul is needed to wipe politics out to our healthcare and instead focus in delivering better health care services to the people.
Our president is bragging that we can achieve a first world status in 10 or 20 years time which obviously unattainable considering we can’t even improve the healthcare system in our country. We are way too far to those well - developed countries wherein the healthcare system is at par which we wish to have. Health must always be the priority with government alongside with the education. We need a healthy citizenry to be more productive, effective, and competitive that will consequently elevate us into a first world status.
Improving the healthcare system will have a tremendous effect to lives of our people. It will lead to better healthcare services and improves the life expectancy of our people. Instead of spending for those mega-infrastructure projects why not spent it for our health?
Wednesday, October 29, 2008
BISAYA special!
BISAYA: KAANINDOT KUNG GAMITON!
Gamay or maihap ra siguro ang naga blog sa Bisaya na language. Siguro wala lang kayo ko nag-research ug tarong. Ug actually ako mismo dili kayo ko makasulat sa straight na Bisaya na way sagol na English ug tagalog. Siguro ang tan-aw nato sa Bisaya na language kay warag lain o awkward kaayo ang uban moingun kataw-anan. Pero diba dapat ma proud ta nga naa tay un ani nga linggwahe. Bisag ako mismo un ana akong perception pero kung tan awon biya nimo no unique biya gyud ang paggamit ug Bisaya. Siguro tungod sa historical background na ang tan aw sa Bisaya or ang mag-bisaya kataw anan labi na kung mag-tagalog or mag-english. Pero nunka maanidot ang atong linggwahe. Ako nahinay-hinay nakog realize na nindot man dyud diay ang atong lingwahe. Siguro maka-feel lang ta ug inferiority kay ginatan-aw nato or gina-perceived nato na ang Tagalog o English mao ang superior. Di ba mali siya na perception. Unta ato kining masabatan ug dapat atong panggaun ang atong nakagisnan na lingwahe.
Makumpara pud nako na dali ra gyud pud magsulat ug bisaya pero dili gyud straight hinuun kay naa man sagul sagul na ginangmayng English o tagalog. Lisud pud biya ang atong language kay daghan kaayo interpretasyon ang usa ka word. Ug usa pa ka disadvantage sa pagsulat sa English usahay lisdan ka labi na kung limitado lang ang imong bokabularyo ug hina ka sa grammar. Or kung wa kay pakialam sa grammar.. di ba naa ra mana sa imo pud. Mao dyud ni akong pinakaunang blog na bisaya. Nalingaw k okay nadiskubrehan nakong paspas ang flow sa information kung kaning lingua franca na akong ginagamit ang akong pagagamiton. Mas daghan kug maabot na mensahe.. Siguro makaingon ko na sakto kay wala na koy huna-huna on na interpretasron gawas lang kung naa mga taong tagalong ug english ang ginagamit. Mas naka learn na anindot dyud kung Bisaya diay pud ang gamiton. Dapat dili nato ika-ulaw ang paggamit ug Bisaya.Di ba usahay malisdan ta ug pagsulat labi na sa naa kay erequest or basta kaning imporatanteng documento mapansin nato na English gyud ang main language kay mao man ang naandan. Ang pangit lang kay dili biya tanan nakasabot gyud sa kana lingwahhe. Usahay makaisip ka ban a nanu man ang application letter or bisag unsa nga letter sa English man? Ibutang nato standard ug nakasanayan, pero nanu wala man gi try man lang na local language lang gamiton? Diba? Wala pa gyud koy nakit-an na Bisaya ang gigamit sa pag-apply ug work o pagsulat sa kanang mga opisina labi na sa memo o sa transakyon sa gobyerno. Unta no suwayan para dili pud malisadan ug pagpasabot sa tanan labi na tong mga taong maglisod dyud pud sila sa pagsabot. Usahay man gud or siguro kasagara-a magkalain-lain ang interpretasyon sa mga tao tungoid kay dili common language ang gamiton. Di man siguro makasagabal sa ato no mas makatabang pa siguro ug maka-save pag time para lang e-interpret. Usa sa ehimplo ani ang kanang sa korte kanang proseso ba. Di ba English man gyud ang gamiton nanu diay kung for example Bisaya man kasagaara-a Bisaya na lang tana ang gamiton kay tiopid pa sa time di pa malangan ug interpret kay usahay warag malahi ang meaning.
Kana pud sa mga skwelahan. Ok ra guro dili dyud English ang gamiton as a medium instruction kay ngano mas masabtan gyud kung sagolan ug Bisaya o Tagalog. Mas dali matun an ang usa ka leksyon. Kanang sa trabaho usahay kaning limitado ra atong kaalam o ibutang nato naa gyud time warag mahutdan gyud ta no sa paggamit ug English labi na sa pagdocument o pagrecord sa mga butang. Ingon nila na taas lagi daw ang bisaya kung mao gyud ang ibutang kaysa nakagisnan na English. Tinuod taas gyud pero dib a mas anindot kung ang atong interpretasyon dyud ang gamiton kanang sakto o tukma sa atong nakita. Susama sa usa ka ka nurse diba usahay malisdan ta unsaon pagbutang sa chart sa atong nakita kay lagi English ang atong gamiton tapos makalimot ka sa eksakto na term. Makaisip gyud ka. Tan-awa unsa ang diperensiya sa kung English o Bisaya ang gamiton: Patient lying on bed, awake and oriented to time, place and person kung sa Bisaya: Ang patiente naghigda sa katre nga gamata ug kabalo sa oras, sa lugar ug sa mga tao kung pangutan-on. Ambot kung mao ba ang interpretasyon. Hehehe..pero Makita nimo na literal pag kainterpret pero taas gyud ang bisaya pero masabtan dayon labi na sa ordinaryong mubasa ani.. Kaysa butangan ug oriented na maka-cause pag kalibog kung onsa ang buot ipasabot. Diba?
Ambot kung daghan bam u-agree o mo dis-agree sa akong naobserbahan pero aminon man nato ug sa dili mas mayo gyud kung Bisaya ato pud na gamiton ug dili kay ikaulaw kay dib a parte kana sa atong pagkatawo. Siguro warag makaingon mo na hilasan ra mo sa kong gipang-ingon pero kana ang kamatuoran. Nanu lisdan man nato ang atong mga sarili ug ipilit gyud na gamiton dyud ang English ngano diay kung gamiton pud ang atong nakagisnan na lingwahe? Mortal sin ba ka na nga matawag? Makababag bana sa atong paglambo? Pero dili ko against o kontra sa paggamit ug English o tagalog ang sa ako lang taga-an pug bili ang Bisaya kay sa tinud anay maanindot dyud kung gamiton.
Kani pud atong gobyerno magrush-rush pud ug patuon sa ato ug English kay maulahi na daw ta. Dili man siguro. Mas okey guro kung tagaan natog pantay na pagtagad ang atong linggwahe na common natong ginagamit taga-adlaw. Ang ila lagi katarungan kay naga ubos na daw atong kalidad sa pag-english. Kana lang ba ang atong sukatan para mulambo ta?Unta pantayon na lang para mapromotar pud ba ang atong maanindopt na lingwahe. Siguro mas makaingon tana muusbaw pa siguro ang atong kaalam sa paggamit ug English kung mas nasabtan nato kung unsa na siya sa bisaya. Dili lang kay mag-English lang ka dira tapos nagnga-nga ug blangko ang natun an gihapon sa mga studyante. Kibale ang pag-implementar siguro ang naa mali. Dili man pud tanang maestro hawod mo-english, sila mismo maglisud pud. Warag ang punto dapat guro kung magtudlo dapat tama gyud kay kung mali gihapon nagsayangsayang lag panahon kay dili sakto ang gitudlo. Mas okey kung mahanas ang maestro sa linggwahe na common sa mga bata para kung ma-interpret na tama pud. Di bam as effective kung common language isagol sa pagtudlo kaysa magpaka-aron ingnon na English gyud kay globally competitive kuno. Tama lang siguro na atong supakon ang gina promote sa gobyerno na English lang gyud purely o puro ang gamiton.
so busa naa gyud ta katungod mga bisaya na gamition unta nato to the fullest ang atong linggwahe..
Gamay or maihap ra siguro ang naga blog sa Bisaya na language. Siguro wala lang kayo ko nag-research ug tarong. Ug actually ako mismo dili kayo ko makasulat sa straight na Bisaya na way sagol na English ug tagalog. Siguro ang tan-aw nato sa Bisaya na language kay warag lain o awkward kaayo ang uban moingun kataw-anan. Pero diba dapat ma proud ta nga naa tay un ani nga linggwahe. Bisag ako mismo un ana akong perception pero kung tan awon biya nimo no unique biya gyud ang paggamit ug Bisaya. Siguro tungod sa historical background na ang tan aw sa Bisaya or ang mag-bisaya kataw anan labi na kung mag-tagalog or mag-english. Pero nunka maanidot ang atong linggwahe. Ako nahinay-hinay nakog realize na nindot man dyud diay ang atong lingwahe. Siguro maka-feel lang ta ug inferiority kay ginatan-aw nato or gina-perceived nato na ang Tagalog o English mao ang superior. Di ba mali siya na perception. Unta ato kining masabatan ug dapat atong panggaun ang atong nakagisnan na lingwahe.
Makumpara pud nako na dali ra gyud pud magsulat ug bisaya pero dili gyud straight hinuun kay naa man sagul sagul na ginangmayng English o tagalog. Lisud pud biya ang atong language kay daghan kaayo interpretasyon ang usa ka word. Ug usa pa ka disadvantage sa pagsulat sa English usahay lisdan ka labi na kung limitado lang ang imong bokabularyo ug hina ka sa grammar. Or kung wa kay pakialam sa grammar.. di ba naa ra mana sa imo pud. Mao dyud ni akong pinakaunang blog na bisaya. Nalingaw k okay nadiskubrehan nakong paspas ang flow sa information kung kaning lingua franca na akong ginagamit ang akong pagagamiton. Mas daghan kug maabot na mensahe.. Siguro makaingon ko na sakto kay wala na koy huna-huna on na interpretasron gawas lang kung naa mga taong tagalong ug english ang ginagamit. Mas naka learn na anindot dyud kung Bisaya diay pud ang gamiton. Dapat dili nato ika-ulaw ang paggamit ug Bisaya.Di ba usahay malisdan ta ug pagsulat labi na sa naa kay erequest or basta kaning imporatanteng documento mapansin nato na English gyud ang main language kay mao man ang naandan. Ang pangit lang kay dili biya tanan nakasabot gyud sa kana lingwahhe. Usahay makaisip ka ban a nanu man ang application letter or bisag unsa nga letter sa English man? Ibutang nato standard ug nakasanayan, pero nanu wala man gi try man lang na local language lang gamiton? Diba? Wala pa gyud koy nakit-an na Bisaya ang gigamit sa pag-apply ug work o pagsulat sa kanang mga opisina labi na sa memo o sa transakyon sa gobyerno. Unta no suwayan para dili pud malisadan ug pagpasabot sa tanan labi na tong mga taong maglisod dyud pud sila sa pagsabot. Usahay man gud or siguro kasagara-a magkalain-lain ang interpretasyon sa mga tao tungoid kay dili common language ang gamiton. Di man siguro makasagabal sa ato no mas makatabang pa siguro ug maka-save pag time para lang e-interpret. Usa sa ehimplo ani ang kanang sa korte kanang proseso ba. Di ba English man gyud ang gamiton nanu diay kung for example Bisaya man kasagaara-a Bisaya na lang tana ang gamiton kay tiopid pa sa time di pa malangan ug interpret kay usahay warag malahi ang meaning.
Kana pud sa mga skwelahan. Ok ra guro dili dyud English ang gamiton as a medium instruction kay ngano mas masabtan gyud kung sagolan ug Bisaya o Tagalog. Mas dali matun an ang usa ka leksyon. Kanang sa trabaho usahay kaning limitado ra atong kaalam o ibutang nato naa gyud time warag mahutdan gyud ta no sa paggamit ug English labi na sa pagdocument o pagrecord sa mga butang. Ingon nila na taas lagi daw ang bisaya kung mao gyud ang ibutang kaysa nakagisnan na English. Tinuod taas gyud pero dib a mas anindot kung ang atong interpretasyon dyud ang gamiton kanang sakto o tukma sa atong nakita. Susama sa usa ka ka nurse diba usahay malisdan ta unsaon pagbutang sa chart sa atong nakita kay lagi English ang atong gamiton tapos makalimot ka sa eksakto na term. Makaisip gyud ka. Tan-awa unsa ang diperensiya sa kung English o Bisaya ang gamiton: Patient lying on bed, awake and oriented to time, place and person kung sa Bisaya: Ang patiente naghigda sa katre nga gamata ug kabalo sa oras, sa lugar ug sa mga tao kung pangutan-on. Ambot kung mao ba ang interpretasyon. Hehehe..pero Makita nimo na literal pag kainterpret pero taas gyud ang bisaya pero masabtan dayon labi na sa ordinaryong mubasa ani.. Kaysa butangan ug oriented na maka-cause pag kalibog kung onsa ang buot ipasabot. Diba?
Ambot kung daghan bam u-agree o mo dis-agree sa akong naobserbahan pero aminon man nato ug sa dili mas mayo gyud kung Bisaya ato pud na gamiton ug dili kay ikaulaw kay dib a parte kana sa atong pagkatawo. Siguro warag makaingon mo na hilasan ra mo sa kong gipang-ingon pero kana ang kamatuoran. Nanu lisdan man nato ang atong mga sarili ug ipilit gyud na gamiton dyud ang English ngano diay kung gamiton pud ang atong nakagisnan na lingwahe? Mortal sin ba ka na nga matawag? Makababag bana sa atong paglambo? Pero dili ko against o kontra sa paggamit ug English o tagalog ang sa ako lang taga-an pug bili ang Bisaya kay sa tinud anay maanindot dyud kung gamiton.
Kani pud atong gobyerno magrush-rush pud ug patuon sa ato ug English kay maulahi na daw ta. Dili man siguro. Mas okey guro kung tagaan natog pantay na pagtagad ang atong linggwahe na common natong ginagamit taga-adlaw. Ang ila lagi katarungan kay naga ubos na daw atong kalidad sa pag-english. Kana lang ba ang atong sukatan para mulambo ta?Unta pantayon na lang para mapromotar pud ba ang atong maanindopt na lingwahe. Siguro mas makaingon tana muusbaw pa siguro ang atong kaalam sa paggamit ug English kung mas nasabtan nato kung unsa na siya sa bisaya. Dili lang kay mag-English lang ka dira tapos nagnga-nga ug blangko ang natun an gihapon sa mga studyante. Kibale ang pag-implementar siguro ang naa mali. Dili man pud tanang maestro hawod mo-english, sila mismo maglisud pud. Warag ang punto dapat guro kung magtudlo dapat tama gyud kay kung mali gihapon nagsayangsayang lag panahon kay dili sakto ang gitudlo. Mas okey kung mahanas ang maestro sa linggwahe na common sa mga bata para kung ma-interpret na tama pud. Di bam as effective kung common language isagol sa pagtudlo kaysa magpaka-aron ingnon na English gyud kay globally competitive kuno. Tama lang siguro na atong supakon ang gina promote sa gobyerno na English lang gyud purely o puro ang gamiton.
so busa naa gyud ta katungod mga bisaya na gamition unta nato to the fullest ang atong linggwahe..
Subscribe to:
Posts (Atom)